Nguyên nhân tăng huyết áp (cao) và cách điều trị hiệu quả

Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tình trạng tăng huyết áp ảnh hưởng đến khoảng 1,3 tỷ người trưởng thành trên thế giới. Với sự gia tăng về áp lực công việc, chế độ ăn uống không lành mạnh, ít vận động, tỷ lệ người mắc tăng huyết áp đang ngày một tăng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng và phương pháp chẩn đoán cũng như điều trị tăng huyết áp. Từ đó, có thể đưa ra các giải pháp hiệu quả nhằm phòng ngừa bệnh lý này.

Huyết áp bao nhiêu là cao?

Huyết áp được xem là cao khi đạt mức huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg. 

Đối với những người thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh, bạn nên theo dõi huyết áp thường xuyên

Trên thực tế, huyết áp được phân chia thành các mức độ khác nhau, từ huyết áp bình thường đến tăng huyết áp độ 2:

Mức độ huyết áp Huyết áp tâm thu (mmHg) Huyết áp tâm trương (mmHg)
Huyết áp bình thường < 120 < 80
Tiền tăng huyết áp 120-139 80-89
Tăng huyết áp độ 1 140-159 90-99
Tăng huyết áp độ 2 ≥ 160 ≥ 100

Việc theo dõi huyết áp định kỳ là rất cần thiết, đặc biệt đối với những người thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh. 

Nguyên nhân tăng huyết áp

Như đã đề cập, huyết áp cao xảy ra khi các chỉ số huyết áp tâm thu và tâm trương vượt mức cho phép. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này, điều quan trọng là nhận thức rõ về các nguyên nhân gây ra nó. 

Tăng huyết áp có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, được chia thành hai loại chính: tăng huyết áp vô căntăng huyết áp thứ phát.

Tăng huyết áp vô căn

Tăng huyết áp vô căn chiếm khoảng 90-95% trường hợp và thường không có nguyên nhân rõ ràng. Các yếu tố nguy cơ của loại này có thể bao gồm di truyền, chế độ ăn uống không hợp lý, lối sống ít vận động và béo phì. 

Yếu tố di truyền

Di truyền là một trong những nguyên nhân chính của tình trạng tăng huyết áp. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu trong gia đình có bố hoặc mẹ mắc bệnh tăng huyết áp, nguy cơ con cái cũng mắc bệnh sẽ cao hơn. Điều này cho thấy gene có ảnh hưởng lớn đến khả năng điều hòa huyết áp của cơ thể.

Bệnh huyết áp cao có thể di truyền

Cơ chế di truyền có liên quan đến việc các gen ảnh hưởng đến chức năng của hệ thống tim mạch và khả năng kiểm soát huyết áp. 

Những người có yếu tố di truyền sẽ thấy rằng huyết áp của họ dễ dàng tăng lên hơn, đặc biệt khi tiếp xúc với các yếu tố bên ngoài như chế độ ăn uống thiếu hụt dinh dưỡng hoặc lối sống không lành mạnh.

Theo một nghiên cứu tại Viện Tim mạch và Đột quỵ, có những trường hợp gia đình mà nhiều thành viên cùng mắc tăng huyết áp, điều này cho thấy sự hiện diện của những yếu tố di truyền trong bệnh lý này. 

Tác động của tuổi tác

Các mạch máu có xu hướng trở nên kém đàn hồi hơn khi chúng ta già đi, dẫn đến việc tăng sức cản ngoại biên và làm cho huyết áp tăng lên. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hơn một nửa số người từ 60-69 tuổi và gần 75% những người trên 70 tuổi mắc tăng huyết áp.

Khi tuổi tác tăng lên, nguy cơ gặp phải các bệnh lý như tiểu đường, béo phì và bệnh tim mạch cũng gia tăng, dần dần tạo ra một vòng luẩn quẩn khiến huyết áp tiếp tục tăng cao. 

Tuổi tác không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh mà còn kéo theo nhiều bệnh lý khác, làm tình trạng sức khỏe của người bệnh trở nên phức tạp hơn.

Lối sống không lành mạnh

Lối sống không lành mạnh đóng góp lớn vào sự gia tăng tỷ lệ mắc chứng tăng huyết áp trên toàn cầu.

Lối sống không lành là một trong những nguyên nhân khiến huyết áp tăng cao

Các yếu tố như chế độ ăn uống kém, thiếu hoạt động thể chất, thói quen tiêu dùng chất kích thích có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Một trong những nguyên nhân chủ yếu không thể không đề cập đến chính là chế độ ăn nhiều muối và chất béo bão hòa.

Chế độ ăn uống là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong việc duy trì huyết áp ở mức bình thường. 

Chế độ ăn không cân bằng và chứa các thực phẩm chế biến sẵn sẽ khiến cơ thể tích tụ năng lượng, gây tăng cân và dẫn đến cao huyết áp. 

Thống kê đã chỉ ra rằng, những người tiêu thụ các thực phẩm nhiều muối có nguy cơ mắc huyết áp cao gấp đôi so với những người có chế độ ăn uống thanh đạm.

Tăng huyết áp thứ phát

Ngược lại với những nguyên nhân trên, tăng huyết áp thứ phát là kết quả của các tình trạng y tế khác như bệnh thận, bệnh tuyến giáp, hoặc do sử dụng một số loại thuốc.

Bệnh lý thận

Bệnh lý thận là một trong những nguyên nhân gây tăng huyết áp thứ phát không thể không nhắc đến. Rối loạn chức năng thận, như viêm cầu thận hoặc hẹp động mạch thận, có thể dẫn đến tình trạng huyết áp cao. 

Khi thận không hoạt động hiệu quả, khả năng kiểm soát mức độ lưu thông máu và duy trì cân bằng điện giải cũng bị ảnh hưởng, dẫn đến gia tăng áp lực máu.

Các bệnh lý như bệnh thận là một trong những nguyên nhân gây tăng huyết áp thứ phá

Việc phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý thận có vai trò rất quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp. Thông qua các xét nghiệm y tế, người bệnh có thể theo dõi tình trạng sức khỏe của thận và có biện pháp can thiệp kịp thời khi cần thiết.

Rối loạn nội tiết

Một trong những nguyên nhân gây tăng huyết áp thứ phát chính là các rối loạn nội tiết. Các tình trạng như hội chứng Cushing, cường aldosteron, cường giáp đều có thể dẫn đến tăng huyết áp. 

Các hormone này ảnh hưởng trực tiếp đến sự cân bằng chất lỏng và muối trong cơ thể, qua đó gây ra tình trạng giữ nước và làm tăng huyết áp.

Ảnh hưởng của thuốc

Một yếu tố ít ai để ý nhưng cũng rất quan trọng đó là các loại thuốc mà người bệnh tiêu thụ. Một số loại thuốc như thuốc tránh thai, thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), các loại thuốc kích thích có thể làm tăng huyết áp.

Việc lạm dụng các loại thuốc này mà không có sự hướng dẫn từ bác sĩ có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Do đó, những người có nguy cơ mắc huyết áp cao cần thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.

Chứng ngưng thở khi ngủ

Chứng ngưng thở khi ngủ là một tình trạng mà nhiều người không biết rằng nó có liên quan đến tăng huyết áp. Tình trạng này xảy ra khi quá trình thở bị gián đoạn trong giấc ngủ, thường do béo phì, các cấu trúc của đường hô hấp bất thường, hoặc yếu tố di truyền. 

Những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ có nguy cơ cao mắc tăng huyết áp thứ phát, do tình trạng thiếu oxy trong quá trình ngủ.

Chứng ngưng thở khi ngủ không chỉ làm gián đoạn giấc ngủ mà còn có thể dẫn đến tình trạng tăng huyết áp mãn tính. Những người mắc chứng này thường trải nghiệm sự mệt mỏi và đặc biệt stress trong cuộc sống hàng ngày. 

Cách tốt nhất để hạn chế tình trạng này là cải thiện thói quen ngủ, thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh và tăng cường tập thể dục.

Triệu chứng cao huyết áp

Tăng huyết áp thường được gọi là “kẻ giết người thầm lặng” bởi vì nhiều người không nhận ra rằng họ bị tăng huyết áp cho đến khi có biến chứng nghiêm trọng. 

Triệu chứng của tình trạng này có thể không rõ ràng và thường rất dễ nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác. Tuy nhiên, một số dấu hiệu và triệu chứng có thể xuất hiện bao gồm:

  • Đau đầu: Người bệnh có thể cảm thấy đau đầu thường xuyên, đăng mạng như những cơn đau nửa đầu nhưng không rõ nguyên nhân.
  • Chóng mặt: Cảm giác choáng váng hay chóng mặt có thể là dấu hiệu của tăng huyết áp.
  • Mệt mỏi: Cảm giác kiệt sức và mệt mỏi thường xuyên không chỉ do công việc mà còn có thể liên quan đến huyết áp cao.
  • Nhìn mờ: Một số người có thể gặp hiện tượng nhìn mờ hoặc thấy dấu hiệu chấm đen.

Khi bị huyết áp cao, bạn có thể gặp phải các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, mắt nhìn mờ

Huyết áp cao thường không có dấu hiệu rõ rệt trong giai đoạn đầu, nhưng khi huyết áp tăng quá cao, có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như đau ngực, khó thở, thậm chí là mất ý thức. Do đó, việc theo dõi huyết áp ngày càng trở nên cần thiết.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào như trên, nên đi khám bác sĩ để thực hiện các xét nghiệm cần thiết. việc chủ động phát hiện và điều trị sớm có thể bảo vệ sức khỏe của bạn một cách hiệu quả hơn.

Ai có nguy cơ mắc tăng huyết áp?

Tăng huyết áp có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng một số người có nguy cơ cao hơn. Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm:

  • Tuổi tác: Những người trên 45 tuổi có tỉ lệ mắc bệnh cao hơn.
  • Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh cao huyết áp, khả năng mắc bệnh của bạn cũng cao.
  • Thiếu hoạt động thể chất: Nếu bạn không duy trì thói quen vận động, nguy cơ cao huyết áp sẽ gia tăng.
  • Cân nặng: Béo phì và thừa cân cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
  • Chế độ ăn uống không lành mạnh: Chế độ ăn có hàm lượng muối, chất béo cao

Tăng huyết áp nguy hiểm như thế nào?

Tăng huyết áp có thể trở thành một vấn đề nghiêm trọng nếu không được kiểm soát kịp thời. 

Cơn tăng huyết áp cấp cứu xảy ra khi huyết áp đạt mức ≥ 180/120 mmHg, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như đau ngực, khó thở, hoặc thậm chí mất ý thức

Trong trường hợp nguy hiểm, bệnh nhân có thể gặp tình trạng khó thở, đau tức ngực, thậm chí là mất ý thức

Đây là lúc mà việc cấp cứu trở thành cần thiết, vì tình trạng này có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến các cơ quan nội tạng như tim, não và thận.

Hơn nữa, khi huyết áp không được kiểm soát trong thời gian dài, nó có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:

  • Bệnh tim mạch: Tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim và suy tim.
  • Đột quỵ: Sự gia tăng áp lực máu có thể dẫn đến đột quỵ, khi não không nhận đủ máu và oxy cần thiết.
  • Suy thận: Khi huyết áp cao gây tổn thương thận, khả năng lọc và kiểm soát chất thải của cơ thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Từ đây, rõ ràng rằng huyết áp cao không chỉ là một vấn đề đơn giản, mà còn có thể dẫn đến các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng khác. Do đó, việc theo dõi và kiểm soát huyết áp là cực kỳ quan trọng để bảo vệ sức khỏe trong dài hạn.

Phương pháp chẩn đoán

Việc chẩn đoán huyết áp cao thường bắt đầu bằng việc đo huyết áp tại các phòng khám y tế. Huyết áp được xác định là cao khi đo ở mức ≥ 140/90 mmHg. 

Để có kết quả chính xác, người bệnh nên đảm bảo rằng các yếu tố như thời gian nghỉ ngơi trước khi đo và sự thoải mái trong quá trình đo là được đảm bảo.

Ngoài việc đo huyết áp tại phòng khám, người bệnh cũng có thể thực hiện:

  • Đo huyết áp tại nhà: Việc tự đo huyết áp tại nhà giúp người bệnh theo dõi huyết áp một cách chủ động hơn. Khi đó, huyết áp ≥ 135/85 mmHg sẽ cho thấy nguy cơ bị tăng huyết áp.
  • Theo dõi huyết áp liên tục 24 giờ: Phương pháp này sử dụng thiết bị Holter để theo dõi huyết áp trong suốt ngày. Huyết áp ≥ 130/80 mmHg được coi là nguy cơ.

Việc chuẩn đoán sớm và chính xác có thể giúp người bệnh có kế hoạch điều trị hiệu quả hơn, từ đó bảo vệ sức khỏe tim mạch một cách tốt nhất.

Phương pháp điều trị tăng huyết áp

Khi đã xác định rõ tình trạng huyết áp của mình, các phương pháp điều trị cần được kiên trì thực hiện. Điều trị tăng huyết áp không chỉ đơn thuần là dùng thuốc mà còn bao gồm thay đổi lối sống để đạt được hiệu quả cao nhất.

Sử dụng thuốc điều trị

Đây là phương pháp chính trong điều trị tăng huyết áp. Các nhóm thuốc thường được sử dụng bao gồm:

  • Thuốc lợi tiểu: Giúp cơ thể đào thải muối dư thừa, từ đó làm giảm lượng nước trong máu và hạ huyết áp.
  • Thuốc chẹn beta: Giảm nhịp tim và lực co bóp của tim, giúp giảm áp lực lên động mạch.
  • Thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE inhibitors): Giãn nở mạch máu, giúp máu lưu thông dễ dàng hơn và giảm áp lực lên thành mạch.

Sử dụng thuốc là phương pháp chính trong điều trị tăng huyết áp

Thay đổi lối sống

Bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh tăng huyết áp cần kết hợp với các biện pháp không dùng thuốc để tăng hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống:

  • Giảm muối: Hạn chế sử dụng muối ăn, các thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp.
  • Ăn nhiều trái cây và rau xanh: Cung cấp nhiều kali, giúp cân bằng lượng natri trong cơ thể.
  • Giảm tiêu thụ các chất béo bão hòa, cholesterol: Giảm nguy cơ xơ vữa động mạch

Ngoài ra, bạn cũng nên tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng. Nếu bạn thừa cân, béo phì thì việc giảm cân sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng huyết áp cao.

Việc tuân thủ kế hoạch điều trị không chỉ cải thiện huyết áp mà còn giúp tăng cường sức khỏe toàn diện cho người bệnh. Bác sĩ luôn khuyến cáo người bệnh không tự ý ngừng thuốc và luôn liên hệ khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào.

Làm gì để phòng ngừa bệnh tăng huyết áp?

Để phòng ngừa bệnh tăng huyết áp, có những biện pháp cần được thực hiện một cách nghiêm túc:

  • Sử dụng Nước uống hồng sâm đông trùng hạ thảo –  Welson Cordyceps Gold: Với thành phần chính là hồng sâm giúp cải thiện tuần hoàn và đông trùng hạ thảo có tác dụng giãn nở mạch máu, từ đó sẽ giúp bạn ổn định huyết áp. Đặc biệt, sản phẩm không chứa chất bảo quản, màu nhân tạo, đường tinh luyện, rất phù hợp với người bệnh tiểu đường hoặc những người cần kiểm soát đường huyết.

Welson Cordyceps Gold đã được cải tiến hơn về bản thành phần so với bản cũ là Welson Cordyceps

  • Duy trì chế độ ăn cân bằng: Nguyên lý vàng là hạn chế muối, tăng cường rau quả tự nhiên và lựa chọn những thực phẩm giàu kali.
  • Tăng cường hoạt động thể chất: Bạn nên thực hiện ít nhất 150 phút tập thể dục vừa phải mỗi tuần để cải thiện sức khỏe và huyết áp.
  • Quản lý căng thẳng: Phương pháp thiền, yoga, kỹ thuật thở sâu có thể giúp giảm stress và ổn định huyết áp.
  • Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ là cực kỳ quan trọng để cơ thể phục hồi lại sức khỏe và kiểm soát huyết áp.

Các biện pháp này không chỉ giúp bạn tự bảo vệ mình khỏi bệnh tăng huyết áp mà còn mang lại những lợi ích tích cực cho sức khỏe toàn diện.

Tăng huyết áp không chỉ đơn thuần là một chỉ số sức khỏe mà còn là một tình trạng tiềm ẩn vô cùng nguy hiểm cho sức khỏe con người. Việc thay đổi lối sống, chú trọng đến chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là theo dõi huyết áp định kỳ sẽ giúp chúng ta phát hiện sớm và có phương pháp điều trị kịp thời. Sử dụng thêm các sản phẩm hỗ trợ như Welson Cordyceps Gold cũng là một lựa chọn tốt để tăng cường sức khỏe tim mạch và phòng ngừa bệnh lý hiệu quả. Nhờ vào sự nỗ lực từ bản thân, chúng ta có thể sống khỏe mạnh và hạn chế nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến huyết áp.

THÔNG TIN LIÊN HỆ PROFA VIỆT NAM:

  • Địa chỉ: Số 163, đường Trần Huy Liệu, Phường 8, Quận Phú Nhuận, Tp. Hồ Chí Minh
  • Email: welsonhanquoc@gmail.com
  • Facebook: Welson Hàn Quốc
  • Hotline: 0938 114 402

Nguồn tham khảo bài viết:

XEM THÊM BÀI VIẾT KHÁC:

Mời bạn đánh giá