Chậm kinh là một tình trạng phổ biến mà rất nhiều phụ nữ trải qua, thường dẫn đến sự lo lắng về khả năng mang thai. Tuy nhiên, có nhiều nguyên nhân khác ngoài việc mang thai có thể gây ra hiện tượng trễ kinh. Trong bài viết này, hãy cùng Welson khám phá các nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng này, nhằm giúp các bạn gái có cái nhìn sâu sắc hơn về sức khỏe sinh sản của mình.
8 nguyên nhân chậm kinh mà không có thai ở nữ giới
Trễ kinh không chỉ đơn thuần là không có kinh nguyệt trong một khoảng thời gian, mà còn là dấu hiệu cho thấy cơ thể có thể gặp phải các vấn đề khác nhau.
Đầu tiên, bạn cần phải hiểu rằng chậm kinh có thể đến từ nhiều nguyên nhân, không phải tất cả đều liên quan đến thai kỳ mà có thể là từ các yếu tố sau:
Chậm kinh do cân nặng thay đổi đột ngột
Cân nặng không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn có mối liên hệ sâu sắc đến sức khỏe sinh sản, đặc biệt là chu kỳ kinh nguyệt.
Theo nghiên cứu y học, khi có sự thay đổi lớn về cân nặng, đặc biệt là giảm cân nhanh chóng, hormone trong cơ thể sẽ bị ảnh hưởng đáng kể, dẫn đến tình trạng chậm kinh.
Nguyên nhân chính là do sự mất cân bằng hormone xảy ra khi cơ thể không được bổ sung đủ chất dinh dưỡng cần thiết.
Tăng cân đột ngột
Khi phụ nữ tăng cân đột ngột, cơ thể sẽ sản sinh ra nhiều estrogen hơn. Hormone này có thể làm cho lớp nội mạc tử cung phát triển quá mức, dẫn đến việc chậm kinh.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tăng cân quá mức có thể dẫn đến rối loạn chức năng của hormone, làm cho chu kỳ kinh nguyệt không đều.
Giảm cân quá nhanh
Ngược lại, giảm cân nhanh chóng có thể khiến cơ thể rơi vào trạng thái khan hiếm hormone thiết yếu. Khi lượng mỡ cơ thể giảm quá nhiều, estrogen không còn được sản xuất đủ, dẫn đến việc trứng không được phóng thích đều đặn, từ đó gây ra chậm kinh.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đối với những người bị rối loạn ăn uống như biếng ăn hoặc ăn uống không lành mạnh, việc giảm cân có thể là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng chậm kinh.
Trễ kinh do căng thẳng
Căng thẳng và áp lực là một phần tất yếu trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, ít ai biết rằng chúng có thể ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ.
Khi căng thẳng diễn ra, cơ thể sẽ sản xuất hormone cortisol, một loại hormone gây stress. Nồng độ cortisol cao có thể gây rối loạn sự tiết hormone, từ đó ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
Cơ thể chúng ta như một chiếc đĩa nhạc, cần phải điều chỉnh cho mọi thứ hoạt động hài hòa. Khi có quá nhiều tiếng ồn từ các yếu tố gây stress, bản nhạc này trở nên không còn suôn sẻ.
Theo một nghiên cứu gần đây, khoảng 70% phụ nữ báo cáo rằng họ gặp sự rối loạn chu kỳ kinh khi trải qua thời gian căng thẳng lớn trong cuộc đời, như thi cử, chuyển việc hoặc các mối quan hệ căng thẳng.
Một số nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng việc giảm thiểu căng thẳng qua các hình thức như thiền định, yoga hay thể dục nhẹ nhàng, có thể giúp ổn định lại hormone và cải thiện chu kỳ kinh nguyệt.
Bên cạnh đó, các liệu pháp trị liệu tâm lý cũng đã cho thấy hiệu quả tích cực trong việc điều chỉnh hormone, nhờ đó giúp phụ nữ tìm được sự cân bằng trong cuộc sống hàng ngày.
Ảnh hưởng của chế độ ăn uống và tập luyện
Chế độ ăn uống và thói quen thể thao cũng góp phần không nhỏ vào sự cân bằng hormone trong cơ thể.
Thức ăn lành mạnh không chỉ duy trì sức khỏe mà còn giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Ngược lại, chế độ ăn kiêng quá mức hoặc thiếu chất có thể dẫn đến tình trạng chậm kinh.
Trong một nghiên cứu được thực hiện tại Trường Đại học Harvard, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những phụ nữ ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn và đường có xu hướng gặp nhiều rối loạn về chu kỳ hơn.
Nguyên do là thực phẩm này thiếu các vitamin và khoáng chất cần thiết để duy trì sự cân bằng hormone.
Chế độ ăn thiếu dưỡng chất
Một chế độ ăn thiếu hụt dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến nồng độ estrogen và progesterone, từ đó dẫn đến tình trạng chậm kinh.
Nếu không được cung cấp đủ chất, cơ thể không thể sản xuất đủ hormone cần thiết cho quá trình rụng trứng.
Tập luyện quá sức
Việc tập luyện thể thao là rất cần thiết cho sức khỏe, nhưng nếu không hợp lý, nó có thể gây ra tình trạng sức khỏe không tốt, bao gồm cả chậm kinh.
Các hoạt động thể chất quá mức có thể gây ra sự bất bình thường trong hormone, gây ảnh hưởng đến chu kỳ kinh.
Để đạt được sự cân bằng giữa chế độ ăn uống và luyện tập, phụ nữ cần phải chú ý đến chế độ dinh dưỡng của mình.
Nồng độ hormone thấp
Nồng độ hormone thấp là nguyên nhân không thể xem nhẹ trong việc gây ra tình trạng chậm kinh.
Hormone estrogen và progesterone có tác động rất lớn đến chu kỳ kinh nguyệt, bất kỳ sự giảm sút nào về nồng độ hormone này đều có thể dẫn đến hiện tượng chậm kinh.
Khi cơ thể đi vào trạng thái căng thẳng, hormone cortisol sẽ gia tăng, khiến cho hormone sinh sản bị ức chế. Điều này có thể làm giảm quá trình sinh sản của estrogen và progesterone.
Kết quả là, chu kỳ kinh nguyệt trở nên không đều hoặc thậm chí không xuất hiện.
Theo nhiều nghiên cứu y học, việc duy trì một lối sống lành mạnh với việc vận động đều đặn và chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp nâng cao nồng độ hormone.
Sử dụng chất kích thích
Sử dụng chất kích thích có thể có tác động bất lợi đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ, hạn chế khả năng rụng trứng và gây ra tình trạng chậm kinh.
Các chất như caffeine, rượu và thuốc lá đều có thể làm giảm sản xuất hormone cần thiết cho chu kỳ kinh nguyệt.
Caffeine
Nhiều nghiên cứu cho thấy, việc tiêu thụ vượt mức caffeine có thể gây rối loạn hormone, đồng thời làm giảm khả năng mang thai.
Theo một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Y học, phụ nữ tiêu thụ hơn 300mg caffeine mỗi ngày có nguy cơ cao gặp phải tình trạng chậm kinh.
Rượu
Việc uống rượu không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn có thể hạn chế khả năng sản xuất hormone progesterone, dẫn đến tình trạng chậm kinh.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng phụ nữ tiêu thụ rượu thường xuyên có thể gặp khó khăn trong việc duy trì sự đều đặn của chu kỳ kinh.
Thuốc lá
Sử dụng thuốc lá không chỉ xấu cho sức khỏe mà còn có thể gây ra tình trạng bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ.
Các chất trong thuốc lá có thể giảm lưu lượng máu đến vùng sinh sản, gây ra rối loạn hormone.
Tác động của việc cho con bú
Thời gian cho con bú cũng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ. Khi cho con bú, hormone prolactin được sản xuất để hỗ trợ việc tiết sữa. Hormone này cũng có tác dụng ức chế quá trình rụng trứng, điều này có thể khiến cho chu kỳ kinh nguyệt bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Hormone prolactin và vô kinh
Phụ nữ cho con bú thường gặp tình trạng vô kinh kéo dài, đặc biệt nếu họ cho bú hoàn toàn. Tình trạng này có thể kéo dài vài tháng hoặc thậm chí đến một năm sau sinh.
Cơ chế bảo vệ tự nhiên
Việc không xuất hiện ký kinh nguyệt trong thời gian cho con bú không chỉ là dấu hiệu của việc cơ thể giảm sản xuất hormone sinh sản mà còn là cơ chế bảo vệ tự nhiên, giúp giảm khả năng mang thai trong thời gian này.
Thông thường, chu kỳ kinh nguyệt sẽ quay trở lại khi em bé bắt đầu ăn dặm hoặc khi lượng sữa giảm, tuy nhiên, thời gian này có thể khác nhau tùy thuộc vào mỗi người.
Phương pháp tránh thai
Sử dụng các phương pháp tránh thai nội tiết cũng có thể gây ra sự trì trệ trong chu kỳ kinh nguyệt. Rất nhiều phái nữ gặp tình trạng chậm kinh ngay cả khi không có thai do tác dụng phụ của thuốc.
Thuốc tránh thai
Các loại thuốc tránh thai hormone chứa estrogen và progestin có thể gây ra tình trạng vô kinh hoặc chậm kinh trong những tháng đầu tiên sử dụng.
Hơn nữa, khi ngừng sử dụng, hormone trong cơ thể có thể cần thời gian để ổn định trở lại, dẫn đến sự chậm trễ trong chu kỳ.
Que cấy tránh thai
Que cấy chứa hormone progestin có tác dụng ức chế sự rụng trứng, nhờ đó giúp kiểm soát tình trạng mang thai không mong muốn.
Tuy nhiên, với một số phụ nữ, tình trạng này đôi khi kéo dài nhiều tháng và gây ra vô kinh.
Vòng tránh thai IUD
Các vòng tránh thai có thể ảnh hưởng đến sự điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, dẫn đến hiện tượng chậm kinh hoặc mất kinh hoàn toàn, đặc biệt đối với loại vòng chứa hormone.
Các tình trạng sức khỏe liên quan
Một số tình trạng sức khỏe khác cũng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ. Dưới đây là một số vấn đề phổ biến có khả năng gây ra chậm kinh:
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
Đây là tình trạng nội tiết tố phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, gây ra sự mất cân bằng giữa hormone nam và nữ. PCOS có thể gây ra chu kỳ kinh nguyệt không đều, thậm chí dẫn đến vô sinh.
Rối loạn chức năng tuyến giáp
Bất kỳ sự rối loạn nào trong chức năng của tuyến giáp, cho dù là cường giáp hay suy giáp, đều có thể dẫn đến sự bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt, gây ra tình trạng chậm kinh hoặc không có kinh.
Mắc các bệnh mạn tính
Những bệnh như tiểu đường, bệnh viêm khớp hay nhiễm trùng có thể ảnh hưởng đến hormone và gây ra chậm kinh.
Những tình trạng sức khỏe này cần được theo dõi và điều trị kịp thời để ngăn chặn những triệu chứng nghiêm trọng.
Làm thế nào để biết trễ kinh không phải do có thai?
Để phân biệt tình trạng chậm kinh với việc mang thai, bạn cần chú ý đến các dấu hiệu đi kèm. Dưới đây là những cách để xác định:
- Theo dõi triệu chứng: Những dấu hiệu khác như đau bụng, mệt mỏi hay triệu chứng tiền kinh nguyệt có thể là chỉ dấu cho việc trễ kinh. Nếu có những triệu chứng bất thường, bạn nên cân nhắc tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Kiểm tra lịch sử y tế: Nếu bạn có tiền sử các vấn đề sức khỏe, như rối loạn hormone, suy giáp hoặc bệnh mãn tính, tình trạng chậm kinh có thể liên quan đến những vấn đề này thay vì mang thai.
- Kiểm tra thử thai: Sử dụng que thử thai tại nhà là cách đơn giản nhất để xác định xem có thai hay không. Nếu kết quả âm tính nhưng bạn vẫn chưa có kinh, bạn nên thực hiện một lần nữa sau vài ngày.
Cần làm gì khi bị chậm kinh nhưng không có thai?
Khi gặp tình trạng chậm kinh mà không có dấu hiệu mang thai, phụ nữ nên thực hiện một số bước cần thiết:
- Sử dụng viên uống tăng cường nội tiết tố nữ: Trong trường hợp bạn bị trễ kinh do nguyên nhân thiếu hụt nội tiết tố, việc sử dụng những viên uống tăng cường nội tiết tố nữ như Welson for Women, với các thành phần như hồng sâm Hàn Quốc 5 tuổi, sâm Maca và đương quy triều tiên, sẽ giúp hỗ trợ cân bằng nội tiết tố và điều hòa kinh nguyệt, từ đó sức khỏe sinh sản của bạn cũng sẽ được cải thiện.
- Đến bác sĩ kiểm tra: Nếu trễ kinh kéo dài trong vòng một tuần hoặc hơn, hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra và xác định nguyên nhân.
- Thay đổi lối sống: Cải thiện chế độ ăn uống và giảm căng thẳng cũng là những cách hữu ích. Một chế độ ăn uống cân đối với nhiều trái cây, rau củ, thực phẩm giàu omega-3, cùng với việc tập luyện thể dục nhẹ nhàng có thể giúp điều chỉnh chu kỳ.
- Ghi chép lịch sử kinh nguyệt: Theo dõi chu kỳ và các triệu chứng đi kèm có thể giúp bạn và bác sĩ dễ dàng xác định vấn đề nếu có.
Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ?
Cuối cùng, việc đi khám bác sĩ là rất cần thiết trong một số trường hợp nhất định:
- Trễ kinh kéo dài: Nếu bạn không có kinh trong hơn một tuần mà không có dấu hiệu mang thai, việc gặp bác sĩ là rất quan trọng.
- Triệu chứng nghiêm trọng: Nếu bạn xuất hiện các triệu chứng như đau bụng dữ dội, sốt hoặc xuất huyết âm đạo bất thường, cần thăm khám ngay.
- Tiền sử bệnh lý: Nếu bạn có những bệnh lý liên quan đến nội tiết hoặc sức khỏe sinh sản, hãy đi khám để chắc chắn tình trạng chậm kinh không liên quan đến những vấn đề nghiêm trọng.
Các câu hỏi thường gặp (FAQs)
Chậm kinh có phải lúc nào cũng do mang thai không?
Không, chậm kinh có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, không chỉ đơn thuần là mang thai.
Dấu hiệu nào cho thấy bạn cần gặp bác sĩ khi chậm kinh?
Nếu trễ kinh kéo dài hơn một tuần hoặc có triệu chứng bất thường như đau bụng, chảy máu âm đạo, bạn nên đến gặp bác sĩ.
Có cần thử thai không khi bị chậm kinh?
Có, thử thai là cách đơn giản nhất để xác định xem có mang thai hay không trước khi tìm hiểu các nguyên nhân khác.
Căng thẳng có thực sự gây chậm kinh không?
Có, căng thẳng có thể làm rối loạn hormone và gây ra tình trạng chậm kinh.
Sử dụng thuốc tránh thai có làm chậm kinh không?
Có, một số phương pháp tránh thai nội tiết có thể gây ra tình trạng chậm kinh hoặc rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
Chậm kinh có thể là một dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề khác nhau trong sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Từ việc thay đổi cân nặng, căng thẳng hay các tình trạng sức khỏe mãn tính, hiểu rõ những nguyên nhân này giúp phụ nữ có những biện pháp chủ động hơn trong việc chăm sóc và theo dõi sức khỏe của bản thân. Khi gặp phải tình trạng chậm kinh mà không có thai, bạn hãy thực hiện các bước như theo dõi chu kỳ, tìm hiểu lý do và đi khám bác sĩ nếu cần. Như vậy, bạn có thể sớm phát hiện ra bất kỳ vấn đề nào và có phương pháp điều trị kịp thời.
THÔNG TIN LIÊN HỆ PROFA VIỆT NAM:
- Địa chỉ: Số 163, đường Trần Huy Liệu, Phường 8, Quận Phú Nhuận, Tp. Hồ Chí Minh
- Email: welsonhanquoc@gmail.com
- Facebook: Welson Hàn Quốc
- Hotline: 0938 114 402
Nguồn tham khảo bài viết:
- 2024. 8 Reasons Why Your Period Is Late. https://health.clevelandclinic.org/why-is-my-period-late.
- 2024. Missed or late periods – NHS. https://www.nhs.uk/conditions/missed-or-late-periods/.
- 2024. How Late Can a Period Be? When to Be Concerned. https://www.healthline.com/health/how-late-can-a-period-be
- 2024. Why Is My Period Late? Reasons, Causes, and What To Know. https://www.healthline.com/health/womens-health/why-is-my-period-late.
- 2024. Why Is My Period Late? 14 Possible Reasons https://www.verywellhealth.com/reasons-you-missed-your-period-2757503.
XEM THÊM BÀI VIẾT KHÁC:
- Bị trễ kinh uống gì cho máu ra? Top 10 loại nước uống tốt cho kinh nguyệt
- Trễ kinh bao lâu thì thử que? Hướng dẫn chi tiết và chính xác
- Trễ kinh bao nhiêu ngày là bình thường? Những điều bạn nên biết
- Triệu chứng tiền mãn kinh kéo dài bao lâu và cách khắc phục
- Top 10 thực phẩm tăng cường sinh lý nữ tự nhiên
- Ăn gì để bổ sung nội tiết tố nữ? Top 10 loại thực phẩm bổ sung estrogen hiệu quả
- Tiền mãn kinh là gì? Dấu hiệu và cách giảm triệu chứng hiệu quả tại nhà